Öfke, haksızlığa uğradığımızı hissettiğimizde veya bir şey hedeflerimize ulaşmamızı engellediğinde hissettiğimiz normal bir duygudur. Aile hayatında, sosyal ilişkilerde, meslek ve eğitim hayatında ciddi sorunlara yol açabilen öfke, bastırılmaya çalışıldığında daha şiddetli bir şekilde ortaya çıkabilir. Ayrıca öfke, pek çok sağlık sorununa sebep olabilir.
Öfke Duygusuna Sebep Olan Durumlar
Günlük hayatımızda öfke duygusunu açığa çıkarabilecek birden fazla durumlarla karşı karşıya kalabiliyoruz. Yaşanılan hayal kırıklığı, finansal ve ailesel sorunlar, istismar ve adaletsizlik gibi başlıca etkenler yoğun öfke duygusu yaşamamıza sebep olabilir. Ayrıca, alkol ve madde bağımlılığı da öfke sorunlarına yol açabilir.
Her birey aynı durum için farklı bir şekilde öfke semptomları gösterebilir. Genetik olan ve beyindeki belirli kimyasalların çalışma fonksiyonlarındaki işlevsellikler de öfke bozukluklarına sebep olabilirler. Ek olarak, ara sıra hissedilen öfke duygusu, öfke bozukluğu anlamına gelmemektir. Ruh sağlığı uzmanları tarafından duygusal ve fiziksel semptomlarındaki eğilimler dikkatlice incelenir.
Öfke Semptomları Nelerdir?
Öfke duygusunun yol açtığı pek çok fiziksel ve zihinsel semptomlar bulunmaktadır. Ruh sağlığı uzmanları tarafından öfke bozukluğu teşhisi koyulurken belirli semptomlardan yardım alınabilir. Öfke duygusunun fiziksel ve zihinsel bazı etkileri şunlardır:
- Mide bulantısı
- Göğüs sıkışması
- Kalbin hızlı bir şekilde atması
- Bacaklarda uyuşukluk
- Kasların gerilmesi
- Çok üşümek ya da terlemek
- Baş dönmesi ve ağrısı
- Titremek
- Stres, anksiyete durumu ve gerginlik
- Suçluluk hissi
- Kırgınlık
- Aşağılanmış hissetmek
- Tükenmişlik hissi
Öfke Bozukluklarının Çeşitleri Nelerdir?
Uzmanlar tarafından yapılan araştırmalar sonucu öfke duygusunun farklı türleri olduğu belirlenmiştir. Belli durumlarda öfke türlerinden bazıları günlük hayatımızın hemen hemen her alanında karşımıza çıkabilmektedir. Başlıca öfke çeşitleri şunları içerir:
- Kronik Öfke: Bu öfke türü bireylerin bağışıklık sistemlerini etkileyebilir veya diğer ruhsal rahatsızlıklara yol açabilir.
- Pasif Öfke: Bu öfke türünün semptomları bastırıldıkları için her zaman net bir şekilde bireylerde görülmeyebilir ve tanımlanması zordur. Birey bu öfke sonucu kendi kendisini sabote edebilir. Pasif öfke görülen bireyler, olayları alaycı bir yaklaşım ile ele alırlar ve eğitim veya meslek hayatlarına devam etmekte zorluk yaşayabilirler.
- Yargılayıcı Öfke: Bireylerin başkalarına duyduğu yoğun kızgınlık sonrası açığa çıkan öfke türüdür.
- Agresif Öfke: Aşırı şiddetli öfke nöbetleri içerebilir. Bireyler öfkelerinin farkındadırlar. Gerçek sorunlarla başa çıkamadıkları için normal şartlarda öfke duygusu hissetmeyecekleri olaylara karşı agresif tutumlar sergileyebilirler. Agresif öfke yaşayan bireyler kendilerine veya başka bireylere fiziksel şiddet uygulayabilirler.
- Korku Kaynaklı Öfke: Korku duygusu için belirli bir nedenin bulunmadığı durumlarda ortaya çıkan, terk edilme duygusunun da içinde bulunduğu öfke türüdür.
- Kendi Kendine Öfke: Bireyin suçluluk hissinden sonra kendisine duyduğu öfke sonucu ortaya çıkabilir.
Öfke Duygusunun Sebep Olduğu Diğer Psikolojik Rahatsızlıklar Nelerdir?
Sıklıkla tekrarlanan öfke sorunları beraberinde diğer ruhsal rahatsızlıkları da getirebilmektedir. Anksiyete ve depresyon, öfkenin yol açtığı en yaygın işlevsel olmayan rahatsızlıklar arasında görülürler. Anksiyete ile bireyler yoğun baş dönmesi, hızlı nefes alma, mide bulantısı, kas ağrısı ve kas gerginliği yaşayabilirler. Ayrıca, öfkenin hafıza ve konsantrasyon sorunlarına da yol açtığı gözlemlenmiştir.
Öfke Bozukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ruh sağlığı uzmanları tarafından çeşitli psikolojik testler ve görüşmeler sonucu öfke bozukluğu teşhis edilir. Daha sonra, öfke bozukluğu görülen bireylere; psikoterapi, grup terapisi ve öfke yönetimi terapileri uygulanır. Ayrıca, yine uzmanlar tarafından antidepresan ve ruh hali dengeleyici psikiyatrik ilaçlar tedavileri de öfke semptomlarını daha iyi yönetmek için uygulanabilir. Kartal Psikolog randevuları ile öfke bozuklukları hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
